Osnovni sud u Vlasenici mjesno je nadležan za teritorije opština Vlasenica, Milići, Šekovići i Han Pijesak.

Osnovni sud u Vlasenici stvarno je nadležan za suđenje:

1. u krivičnim  predmetima 

a) da u prvom stepenu sudi
– za krivična djela za koja je zakonom propisana kao glavna kazna novčana kazna ili kazna zatvora do 10 godina, ako posebnim zakonom nije određena nadležnost drugog suda.
– za krivična djela za koja je posebnim zkonom propisana nadležnost osnovnog suda,
– za krivična djela za koja je Sud Bosne i Hercegovine prenio nadležnost
na osnovni sud,
– u svim krivičnim postupcima protiv maloljetnika;

b) da postupa u toku istrage i nakon podizanja optužnice u skladu sa zakonom;
c) da odlučuje o brisanju osude i prestanku mjera bezbjednosti i pravnih posljedica osude

2. građanskim predmetima da u prvom stepenu sudi

a) u svim građanskim sporovima  i
b) u vanparničnom postupku

3. drugim predmetima

a) da sprovodi izvršni postupak,
b) da određuje mjere obezbjeđenja
c) da obavlja zemljišno-knjižne poslove,
d) da pruža pravnu pomoć sudovima u Bosni i Hercegovini
e) da vrši druge poslove određene zakonom

Nadležnost, unutrašnje uređenje i rad suda regulisani su Zakonom o sudovima Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske „broj 11/04) Pravilnikom o unutrašnjem poslovanju („Službeni glasnik RS„ broj 57/2008) i ostalim pozitivno-pravnim propisima Bosne i Hercegovine i Republike Srpske